Με δεδομένη πλέον τη βίαιη και χωρίς προετοιμασία για την περιοχή μας απολιγνιτοποίηση, την τεράστια κρίση της γουνοποιίας, δηλαδή των δύο βασικών πυλώνων οικονομικής ανάπτυξης της περιφέρειας μας, καθώς και το ΣΔΑΜ έτσι όπως μας παρουσιάστηκε και το οποίο ούτε αναπτυξιακή προοπτική δίνει αλλά και χωρίζει τις περιφερειακές μας ενότητες σε ενότητες δύο ταχυτήτων, δε μπορεί παρά το παρόν πόνημα να μην είναι στο πρώτο πλάνο του ενδιαφέροντος μας.
Σε μια γρήγορη ανάγνωση του πλαισίου αυτού έχω να καταθέσω τις παρακάτω προτάσεις, έτσι ώστε να συμπεριληφθούν σ’ αυτό..
α. Παρόλο που ως Βασικός πόλος ανάπτυξης εθνικής εμβέλειας ορίζεται η Κοζάνη
1. Στο αεροδρόμιο της Καστοριάς έχουν γίνει πολύ μεγάλα έργα υποδομής για να έχει πλέον:
α) το μεγαλύτερο διάδρομο σε όλη τη Μακεδονία
β) υλικοτεχνική υποδομή (ραντάρ, φωτισμό, συστήματα για νυχτερινή προσγείωση κα)
γ) Είναι χαρακτηρισμένο ως διεθνές
Με δεδομένο ότι η επιχειρηματική δράση της γουνοποιίας στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα (Καστοριά – Σιάτιστα) και όλο τον κύκλο εργασιών, μεταφορών εμπορευμάτων και ταξιδιωτών-εμπόρων, καθώς επίσης και η κατά γενική ομολογία αύξηση της επισκεψιμότητας που έχει η Καστοριά από ξένους Τουρίστες (Τριτογενής τομέας) δεν θα μπορούσε ένα νέο χωροταξικό σχέδιο για τα επόμενα χρόνια να μην αναβαθμίζει το ρόλο του αεροδρομίου της Καστοριάς στον τομέα των μεταφορών και του εμπορίου. Άλλωστε η χιλιομετρική απόσταση που χωρίζει το αεροδρόμιο Καστοριάς με την πόλη της Κοζάνης, είναι μόλις 60 χιλιόμετρα και επ’ ουδενί σε μία τοσο μικρή απόσταση αλλά και περιοχή δε θα δικαιολογούσε την σύγχρονη αναπτυξη 2 αεροδρομίων, εκ των οποίων το ένα να βρίσκεται πολύ μπροστά σε έργα υποδομής. Να βάλω εδώ και ως σημαντικό παράγοντα ότι στη Νότια Αλβανία δεν υπάρχει αεροδρόμιο, ενώ η απόσταση του αεροδρομίου του Άργους Ορεστικού από την Κορυτσά είναι μόλις 50 km και το Πόγραδετς 90km.Περιοχές με μεγάλη οικονομική, εμπορική και τουριστική άνθιση.
2. Επίσης ο όλος σχεδιασμός της ΕΡΓΟΣΕ και το Intereg το οποίο υλοποιείται σε σχέση με τη σιδηροδρομική σύνδεση της Καστοριάς με την Κρυσταλοπηγή – Φλώρινα – Πόγραδετς, σε συνδυασμό με τους μελλοντικούς σχεδιασμούς που προβλέπουν σιδηροδρομική σύνδεση του λιμανιού της Ηγουμενίτσας με την Κοζάνη και τη Θεσσαλονίκη, αλλά και τη σύνδεση της Κοζάνης με την Καλαμπάκα, δίνει μια άλλη δυναμική στην σύνδεση του αεροδρομίου της Καστοριάς και με τη Σιάτιστα.
3. Το κομβικό σημείο του αεροδρομίου Καστοριάς, το οποίο γειτνιάζει με τον κάθετο άξονα της Εγνατίας οδού, τον οργανωμένο εμπορευματικό σταθμό που έχει προβλεφθεί στην ΒΙΠΑ της Καστοριάς, καθώς και η σιδηροδρομική σύνδεση που σχεδιάζεται με την Αλβανία, δίνουν τη δυνατότητα για τη δημιουργία ενός διαμετακομιστικού κέντρου (Logistics) στην Καστοριά, καθιστώντας την περιοχή μας και όλη τη Δυτική Μακεδονία πρωταγωνιστή των Δυτικών Βαλκανίων στο θέμα του διεθνούς εμπορίου. Άλλωστε αυτός ήταν ο σχεδιασμός της προηγούμενης κυβέρνησης όπως είχε ανακοινωθεί από τον τότε Πρωθυπουργό κο Αλέξη Τσίπρα στο Περιφερειακό Συνέδριο Ανάπτυξης που είχε γίνει στην Κοζάνη την άνοιξη του 2017.
β. Συμπληρωματικά θα ήθελα να καταθέσω κάποιες σκέψεις μου σχετικά με τον Τομέα του Πολιτισμού – Τουρισμού όπως αυτός περιγράφεται στο χωροταξικό πλαίσιο, καθώς και τις προτάσεις μου σχετικά με κάποιες ακόμα δράσεις που πρέπει να υποστηριχθούν και να υλοποιηθούν από την περιφέρειά σ’ αυτόν τον τομέα.
Τόσο στην καταγραφή του πολιτιστικού αποθέματος, όσο και στις προτεινόμενες δράσεις για την ανάπτυξη περιφερειακής πολιτικής για την διαφύλαξη, ανάδειξη και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς, θεωρώ πως λείπουν κάποια βασικά στοιχεία στα οποία θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία, αξία και προτεραιότητα.
Βυζαντινά και Μεταβυζαντινά Μνημεία: θεωρώ ότι η Καστοριά είναι πασίγνωστη για τα Βυζαντινά της Μνημεία. Η Παναγία Κουμπελίδικη είναι μοναδική στο είδος καθώς είναι η μοναδική εκκλησία που αναπαρίσταται σε μία μοναδική απεικόνιση, το σπανιότερο θέμα της ιστόρησης, η ανθρωπόμορφη παρουσίαση της Αγίας Τριάδας. Θεωρείται από τις σημαντικότερες στην Μακεδονία. Επίσης το πολιτιστικό απόθεμα της Καστοριάς σε αυτόν τον τομέα είναι τεράστιο και μας κάνει μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι σε αυτή την παράγραφο του Στρατηγικού Σχεδίου γίνεται μόνο και απλή αναφορά. Να αναφέρω επίσης ότι το Ιουστινιάνειο τείχος δεν αναφέρεται καθόλου.
Στα Μουσεία – Συλλογές δεν αναφέρεται καθόλου το Βυζαντινό μουσείο Καστοριάς του οποίου η μοναδική συλλογή έχει «ταξιδέψει» και εκτεθεί στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου (συμπεριλαμβανομένου και των μουσείων της Νέας Υόρκης και της Ουάσιγκτον) και στεγάζει μια από τις μεγαλύτερες και αξιολογότερες ελληνικές συλλογές βυζαντινών και μεταβυζαντινών εικόνων του Υπουργείου Πολιτισμού.
Στα Μνημεία της Οθωμανικής κυριαρχίας το Υπουργείο Πολισμού έχει δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για την αποκατάσταση του Μεντερεσέ, ενός κτίσματος (το οποίο εφάπτεται στο Ιουστινιάνειο τείχος) με καταπληκτική αρχιτεκτονική, υπέροχο αίθριο και με μεγάλη ιστορική σημασία των Οθωμανών της πόλης, και του Τζαμιού στην Καστοριά. (Του μοναδικό που απέμεινε από τα 7 που υπήρχαν στην πόλη). Μνημεία για τα οποία έχουν ήδη σταλεί οι αρχικές προτάσεις από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Καστοριάς προς την Διαχειριστική Αρχή, για προετοιμασία υλοποίησης έργων ανάδειξης αυτών των μνημείων.
Για τυχόν άλλες επισημάνσεις αναμένω την παρουσίαση του στο Περιφερειακό συμβούλιο έτσι ώστε με συμπληρωματικές μου τοποθετήσεις να συμβάλω κι εγώ όσο το δυνατόν στο καλύτερο αποτέλεσμα για της Περιφέρεια μας που τόσο ανάγκη το έχει ιδιαίτερα αυτή την περίοδο.
Με εκτίμηση
Κώττας Παναγιώτης
Περιφεριφερειακός Σύμβουλος Π.Ε. Καστοριάς
Πρ. Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης – Επιχειρηματικότητας – Τουρισμού
