Λίγες ημέρες μας χωρίζουν από τον μεγάλο εορτασμό του Δεκαπενταύγουστου, μέρα κατά την οποία η Υπεραγία Θεοτόκος μετέστη από τα επίγεια στα επουράνια. Και ενώ πλησιάζει αυτή η μέρα, σκέψεις πολλές βομβαρδίζουν το μυαλό μου, αλλά σήμερα θα ξεχωρίσω μια, για να μοιραστώ μαζί σας, που σχεδόν 30 χρόνια κουβαλώ μέσα μου και δεν μπορώ να ξεχάσω!
Ήμουν ακόμα παιδί, γύρω στα 15 χρόνια μου και βρισκόμουν στην Ιερά Μονή της Παναγίας στην Κλεισούρα, για την κατασκήνωση της Ιεράς Μητροπόλεως Καστοριάς, που τότε γινότανε εκεί, καθώς δεν υπήρχε ακόμα αδελφότητα σε αυτό. Η αλήθεια είναι πως δεν θυμάμαι γιατί, αλλά ήταν ένα απόγευμα, που είχε έρθει πάρα πολύς κόσμος στο Μοναστήρι. Πιθανόν να ήταν η ημέρα που κάναμε την γιορτή λήξης της κατασκήνωσης, δεν θύμαμαι καθαρά. Ενώ κόσμος έφτανε συνεχώς στο Μοναστήρι, είχα μπει στο Καθολικό της Ιεράς Μονής, όπου ταυτόχρονα έμπαινε πολύς κόσμος, να ανάψει το κερί του και να προσκυνήσει την Παναγία. Τότε είδα να μπαίνει μια πάρα πολύ άσχημη γυναίκα, γύρω στα 60 ή τουλάχιστον τόσο περίπου έδειχνε η εικόνα της. Αδύνατον να περιγράψω το πόσο άσχημη ήταν, πρόσωπο θα έλεγα στραβό γεμάτο αυλάκια, δόντια στραβά και γενικά η θέα της προκαλούσε εως και φόβο. Η αλήθεια είναι πως την εν λόγο γυναίκα δεν την έβλεπα πρώτη φορά. Την έβλεπα σε διάφορες αγρυπνίες, σε μοναστήρια της Καστοριάς, σε πανηγύρεις Ιερών Ναών, γενικά πήγαινε όπου μπορούσε και πάντα το βλέμμα μου πήγαινε προς αυτήν, όπως και εκείνη την ημέρα στο Μοναστήρι της Κλεισούρας.
Την παρατηρούσα, καθώς μπήκε στο Καθολικό, άναψε το κερί της και σιγά σιγά, πλησίασε στην εικόνα της Παναγίας στο τέμπλο του Ιερού, έκαμε το σταυρό της με σκημένο το κεφάλι, πιάστηκε από το σίδερο που υπάρχει στο τέμπλο, σήκωσε το κεφάλι της. Στεκόμουν πίσω από την κολώνα, κοντά στον Δεσποτικό Θρόνο και δεν έπαιρνα τα μάτια μου από επάνω της. Τότε, αφού σήκωσε το κεφάλι της, κάρφωσε τα μάτια της στο πρόσωπο της Παναγίας και άρχισε να ψάλλει το «Πάντων Θλιβομένων η Χαρά»! Τα δάκρυα ποτάμι… έχω δει κόσμο να κλαίει, αλλά τέτοια δάκρυα δεν έχω ξαναδει ποτέ στη ζωή μου! Είχε μουσκέψει το πάτωμα από τα δάκρυα της! Ποιος ξέρει τι πόνο είχε στην ψυχή της! Για την ασχήμια της; Για κάτι άλλο που την ταλαιπωρούσε; Ποιος μπορούσε να ξέρει. Αυτό που ξέρω και παρακολουθούσα αποσβολωμένος, ήταν πως μια πολύ άσχημη γυναίκα, με βλέμμα καρφωμένο στην Παναγία, έψαλε έναν υπέροχο ύμνο, με ΑΓΓΕΛΙΚΗ δυνατή φωνή και με ποτάμο δακρύων! Η στιγμή ήταν τόσο μα τόσο δυνατή, που δεκάδες κόσμου είχε μαζευτεί στην αρχή του Ιερού Ναού και έκλαιγε μαζί της από την ομορφιά της φωνής της και, όπως κι εγώ παρακολουθούσε ανατριχιασμένο, επίσης με δάκρυα στα μάτια! Τι στιγμή!
Σαν τελειώσε, αυτόν τον υπέροχο ύμνο και ενώ ακόμα από τα μάτια της τρέχανε δάκρυα, ασπάστηκε της εικόνα της Παναγίας, και χαμήλωσε το βλέμμα της και γύρισε σιγά σιγά για να βγει από το Ναό. Μόνο που το πρόσωπο της είχε μια λάμψη ακατανόητη! Δεν ξέρω αν το έβλεπαν όλοι, εγώ όμως το έβλεπα. Δεν έγινε όμορφη, όχι δεν έγινε όμορφη, αλλά το πρόσωπο της έλαμπε, δεν μπορώ να το ξεχάσω αυτό! Που βρήκε αυτή την λάμψη το πρόσωπο της; Εκείνη βγήκε από την Εκκλησία ενώ εγώ καθόμουν ακόμα εκεί, μπας και καταλάβω τι έγινε.
Μια άσχημη γυναίκα, με αγγελική φωνή, με βλέμμα καρφωμένο, με ποταμό δακρύων, με πόνο ψυχής, έψαλε έναν ύμνο για θλιβομένους και έλαμψε το πρόσωπο της. Δεν μπορώ να το ξεχάσω με τίποτα! Ούτε και που ξέρω πόση ώρα είχα μείνει σύξυλος εκεί, στο ίδιο σημείο να σκέφτομαι και να απορώ! Το σίγουρο πάντως που κατάλαβα από εκείνη την στιγμή είναι ότι, όση και ασχήμια και να έχει κάποιος στο σώμα του, μπορεί να έχει μια πανέμορφη, γεμάτη στολίδια ψυχή, που οι άνθρωποι μπορεί να μη βλέπουν, μα βλέπει ο Θεός και η Παναγία μητέρα του και τους φωτίζει με φως που εμείς δεν μπορούμε να δούμε και να χαρούμε!
Τόσα χρόνια, ευγνωμονώ την Παναγία, που επέτρεψε να ζήσω αυτό το σκηνικό αυτό, που με τίποτα δεν θα σβηστεί από την μνήμη μου… Πάντως από εκείνη την ημέρα και μετά, την γυναίκα αυτή δεν την ξαναείδα στη ζωή μου πουθενά!
(Βαγγέλης Παπαδόπολους)
Πάντων θλιβομένων ἡ χαρά,
καὶ ἀδικουμένων προστάτις,
καὶ πενομένων τροφή,
ξένων τε παράκλησις,
καὶ βακτηρία τυφλῶν,
ἀσθενούντων ἐπίσκεψις,
καταπονουμένων σκέπη καὶ ἀντίληψις,
καὶ ὀρφανῶν βοηθός,
Μῆτερ τοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου,
σὺ ὑπάρχεις, Ἄχραντε,
σπεῦσον, δυσωποῦμεν,
ῥύσασθαι τοὺς δούλους σου..
