Η ”Ανδρομάνα” συνεχίζει το ταξίδι της στην Αθήνα.”Tο έθιμο της Ανδρομάνας στη Δεσκάτη”.Έκθεση φωτογραφίας του Άρη Παύλου στο πολιτιστικό κέντρο ”Μελίνα” του Δήμου Αθηναίων (Ηρακλειδών 66 &Θεσσαλονίκης στο Θησείο).
Την έκθεση διοργανώνει ο Δήμος Δεσκάτης με συνδιοργανωτή τον Σύλλογο ΔεσκατιωτώνΑθήνας και την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ ).
https://www.opanda.gr/index.php/ipodomes-opanda/item/politistiko-kentro-melina
Διάρκεια έκθεσης: 22-28 Απριλίου με ώρεςλειτουργίας Τρίτη-Παρασκευή 11.00-19.00 & Σ/Κ 10.00-15.00 (ελεύθερη είσοδος).Εγκαίνια: Δευτέρα 22 Απριλίου 2024 στις 19.00 με ζωντανή παρουσίαση τραγουδιών της Ανδρομάνας. Το δρώμενο θα το παρουσιάσουν οι γυμναστέςκαι χοροδιδάσκαλοι Ελένη Πνευματικού καιΧρήστος Γαλάνης. Το συντονισμό της εκδήλωσης θα έχει ηδημοσιογράφος του ΣΚΑΙ Μαρία Τσιλινίκου.
Ο Λαογράφος Κώστας Χρυσάκης γράφει για τοέθιμο της Ανδρομάνας : ‘’ΞΕΠΡΟΒΟΔΙΣΜΑ ΠΑΣΧΑΛΙΑΣ – ΑΝΔΡΟΜΑΝΑ’’. Το έθιμο του ξεπροβοδίσματος της Πασχαλιάςμε την Ανδρομάνα στην Δεσκάτη δεν αναβιώνειαλλά συνεχίζεται. Οι ρίζες του βρίσκονται σεαρχαία δρώμενα που συνδέονται με τηνανακύκληση της φύσης και την αναπαραγωγή(Χειμώνας- Άνοιξη, Περσεφόνη- Δήμητρα). Είναι γνωστό πως τα δρώμενα της άνοιξηςέχουν επίκεντρο την γυναίκα, θηλυκό γένος(Λαζαρίνες, Πρωτομαγιά,Πάσχα, Κλήδονας),ενώ στα δρώμενα του χειμώνακυριαρχούν άντρες (Ρουγκατσάρια, Μωμόεροι, Αποκριές με τα αθυρόστομα τραγούδια). Συνεπώς τα πασχαλιάτικα τραγούδια της Δεσκάτης είναι αφιερωμένα στο θηλυκό γένος(Δέσπω, Αγγελίνα, Μπεΐνα, Μάρω, Μούλα, γυναίκα του τεμπέλη, κοράσιο που τραγούδησεστο γεφύρι…) και το περιεχόμενό τους είναικοινωνικό, σατιρικό, ιστορικό (ακριτικά, εποχήΤουρκοκρατίας), παραλογές κ.α, ενώ τα βήματάτους είναι τελετουργικά και όχι εύθυμα. Η Ανδρομάνα ανήκει στους δίπατους-τρίπατουςχορούς, μια αρχέγονη συνήθεια κι άλλωνχωρών της Μεσογείου, που σήμερα επιβιώνειμόνο στην Ελλάδα, στη Δεσκάτη Γρεβενών καιστην Ισπανία, στην Καταλονία. Συνεπώς είναιδιακριτή και αποτελεί αντικείμενο μελέτηςεθίμων του λαϊκού πολιτισμού από μελετητέςδιαφόρων χωρών. Η πλατεία γεμίζει με ομόκεντρους γυναικείουςκυρίως κύκλους με τους συγκλονιστικούςστίχους του τελευταίου τραγουδιού νατραντάζουν ολόκληρο τον τόπο και νασυνοδεύουν ολονών τις μνήμες μέχρι τοεπόμενο ξεπροβόδισμα.
‘’Ν’ ώρα καλή σου Πασχαλιάκι πίσου να γυρίσεις. Όπους μας άφ’κις να μας βρειςκι ακόμα κι καλύτιρα. Τούτουν του χρόνου τουν καλό, τουνάλλουν ποιος τουν ξέρει. Για ζούμι, γιαπιθαίνουμιγια σι άλλουν τόπου πάμι’’.
