Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Οδική Ασφάλεια παρουσιάστηκε σήμερα, 3 Φεβρουαρίου 2020, σε ειδική εκδήλωση, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή και τον υφυπουργό Μεταφορών Γιάννη Κεφαλογιάννη. Σύμφωνα με το σχέδιο, μεταξύ άλλων, αναμένεται να μειωθεί το όριο ταχύτητας στα 30 χιλιόμετρα ανά ώρα για οδήγηση εντός πόλης από τα 50 χιλιόμετρα που ισχύει έως σήμερα
Η παρουσίαση έγινε στο Μουσείο Αυτοκινήτου, όπου πριν από περίπου τέσσερα χρόνια ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης είχε παρουσιάσει την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για την Οδική Ασφάλεια.
Το Σχέδιο Δράσης, που έχει ως στόχο την μείωση των θανάτων και των σοβαρά τραυματιών κατά 50% στα επόμενα χρόνια, προβλέπει μεταξύ άλλων τη θεσμοθέτηση Εθνικού Παρατηρητηρίου για την οδική ασφάλεια, τη βελτίωση του οδικού δικτύου με μεγάλα έργα υποδομών, τη διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής στα σχολεία από το δημοτικό που πλέον γίνεται υποχρεωτική, την αλλαγή όλης της φιλοσοφίας των εξετάσεων για την απόκτηση άδειας οδήγησης, συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να γίνει κάποιος εκπαιδευτής οδήγησης, αναθεώρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και την ψηφιοποίηση της διαδικασίας ελέγχων για τις παραβάσεις του Κ.Ο.Κ.
“Δεν θα πρέπει η ευαισθητοποίησή μας για τα θέματα της οδικής ασφάλειας να περιορίζεται στην εύλογη, αλλά συνήθως βραχυπρόθεσμη αγανάκτηση που προκαλούν τροχαία ατυχήματα όταν αυτά συμβαίνουν και μονοπωλούν τα φώτα της δημοσιότητας, συνήθως για ελάχιστο χρονικό διάστημα”, ξεκαθάρισε στην ομιλία του ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι αποδίδει πολύ μεγάλη σημασία στην διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς των οδηγών.
“Γι’ αυτό και θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό ότι το μάθημα της οδικής ασφάλειας θα εντάσσεται πια οργανωμένα στο ωρολόγιο πρόγραμμα των σχολείων μας”, τόνισε ο κ. Μητσοτάκης σημειώνοντας πως “ξέρουμε ότι τα ζητήματα οδικής ασφάλειας μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε αλλάζοντας και πείθοντας τον κόσμο να μεταβάλλει τη συμπεριφορά του”.
“Προφανώς και η εφαρμογή ενός σύγχρονου κώδικα οδικής κυκλοφορίας και η επιβολή προστίμων είναι σημαντικό, αλλά όχι το πιο σημαντικό κομμάτι αυτής της διαδικασίας. Πάνω από όλα πρέπει να αντιληφθούμε ότι προσέχοντας στο δρόμο σεβόμαστε τους εαυτούς μας, τις οικογένειές μας, αυτούς που βάζουμε στο αυτοκίνητο, αλλά και τους συμπολίτες μας. Και πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία είναι συνολικά ώριμη να κάνει και αυτό το μεγάλο άλμα αλλαγών συμπεριφοράς συνεπικουρούμενη πια από ένα οργανωμένο, πολυεπίπεδο σχέδιο βελτίωσης της οδικής ασφάλειας”, διευκρίνισε.
“Αυτό το οποίο χρειαζόμαστε στη χώρα είναι αποτελεσματικές οριζόντιες πολιτικές. Και οριζόντιες πολιτικές είναι εκείνες οι πολιτικές οι οποίες στηρίζονται, όπως είπαμε, σε πραγματικά δεδομένα και μπορούν να λύνουν το ζήτημα του συντονισμού και της επίτευξης συγκεκριμένων στόχων ανά διακριτούς τομείς πολιτικής, εκεί που συνήθως εμπλέκονται διαφορετικά υπουργεία και διαφορετικοί δημόσιοι φορείς” σημείωσε επίσης ο Πρωθυπουργός.
Παράλληλα όπως είπε, “θα πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά και να αγκαλιάσουμε την πρόοδο την οποία κάνει η τεχνολογία, αλλά και τις αλλαγές στις συνήθειες της μετακίνησης, που επιβάλλει η μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη”.
Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής δήλωσε: “Το σχέδιό μας εδράζεται σε ένα τετράπτυχο: Ασφαλείς δρόμοι. Υπεύθυνοι οδηγοί. Κυκλοφοριακή παιδεία. Δίκαιοι κανόνες για όλους.
Το πιο άμεσο και φλέγον, είναι να κάνουμε πιο ασφαλείς τους δρόμους μας. Κεντρική θέση σε αυτή την προσπάθεια έχει το Πρόγραμμα Επεμβάσεων Βελτίωσης Οδικής Ασφάλειας σε 7.000 επικίνδυνα σημεία σε όλη τη χώρα. Αλλά και το ειδικό πλέγμα στοχευμένων σημειακών παρεμβάσεων στον υφιστάμενο οδικό άξονα Πάτρας-Πύργου, μέχρι να ολοκληρωθεί ο νέος δρόμος. Ξεμπλοκάρουμε επίσης μεγάλα οδικά έργα: Τον Ε-65, τον ΒΟΑΚ, το Καλαμάτα-Ριζόμυλος, τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού στην Αθήνα και το flyover στη Θεσσαλονίκη.
Οι αλλαγές στον ΚΟΚ για ένα αποτελεσματικό σύστημα επιβολής προστίμων
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προχωρά στην αναθεώρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας στη βάση ορισμένων αρχών:
1. Κατηγοριοποίηση των παραβάσεων του ΚΟΚ με βάση το βαθμό επικινδυνότητας και συχνότητας.
Η έμφαση θα δοθεί στις πέντε πιο συχνές παραβάσεις του Κ.Ο.Κ. που έχουν ως αποτέλεσμα είτε σοβαρούς τραυματισμούς είτε θανάτους σε ένα τροχαίο ατύχημα: υπερβολική ταχύτητα, μη χρήση ζώνης από όλους τους επιβαίνοντες, μη χρήση κράνους από οδηγό και συνοδηγό, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών, χρήση κινητού τηλεφώνου.
Οι παραβάσεις θα έχουν διαβαθμισμένα – και πάντως όχι υψηλά- χρηματικά πρόστιμα σε συνδυασμό με διοικητικές κυρώσεις.
2. Διαχωρισμός των κυρώσεων με βασικό κριτήριο διαφοροποίησης την οδηγική συμπεριφορά ή την κατάσταση του οχήματος.
Παράδειγμα: Στην περίπτωση οχήματος με ληγμένο ΚΤΕΟ, οχήματος που δεν λειτουργούν οι φανοί ή κυκλοφορεί με σπασμένους καθρέφτες θα “τιμωρείται” το όχημα π.χ. με αφαίρεση των στοιχείων κυκλοφορίας.
Στην περίπτωση παράβασης που σχετίζεται με την οδηγική συμπεριφορά, οι κυρώσεις θα επιβάλλονται στον οδηγό.
Η ευθύνη όμως θα πρέπει να επιμεριστεί και σε όσους η πολιτεία έχει αναθέσει την υποχρέωση ελέγχου για την κατάσταση των οχημάτων, δηλαδή στα ΚΤΕΟ.
Από την ίδρυση τους, το 2001, τα 204 ιδιωτικά και 28 δημόσια παραμένουν ανεξέλεγκτα, όσον αφορά την ποιότητα των ελέγχων τους.
Στην Ελλάδα, με έναν από τους πιο γηρασμένους στόλους της Ευρώπης το ποσοστό απόρριψης (επανελέγχου) στα ΚΤΕΟ είναι 4,5%, όταν στη Γερμανία είναι 35,5%.
Ένα στα τρία οχήματα δεν προσέρχεται για έλεγχο. Για τον αμελή ιδιοκτήτη, αν παρέλθει η διετία, το πρόστιμο εκπρόθεσμου (€ 65) ισούται με το κόστος ελέγχου που δεν έγινε, άρα καθίσταται συμφέρον.
Έτσι, στο νομοσχέδιο για τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας θα υπάρξει διάταξη για τη δημιουργία Μητρώου Εποπτών ΚΤΕΟ.
Οι επόπτες ΚΤΕΟ θα είναι διαπιστευμένοι ιδιώτες μηχανικοί Π.Ε. οι οποίοι θα πραγματοποιούν επανέλεγχο on the spot, στην “πόρτα” του ΚΤΕΟ, του οχήματος που μόλις διήλθε με επιτυχία.
Σε όσα οχήματα διαπιστωθεί ότι έγιναν πλημμελείς έλεγχοι θα υπάρχουν κυρώσεις που υπό προϋποθέσεις θα φθάνουν και στην αφαίρεση της άδειας λειτουργίας.
Επιπλέον, θα αυστηροποιηθεί το πρόστιμο για τον πλημμελή ιδιοκτήτη, ενώ θα επιβάλλονται και διοικητικές κυρώσεις όπως αφαίρεση των στοιχείων κυκλοφορίας.
3. Μείωση της μέσης ταχύτητας κίνησης στις αστικές περιοχές
Όταν ένα αυτοκίνητο κινείται με ταχύτητα 30 χλμ./ώρα η πιθανότητα θανάσιμου τραυματισμού πεζού, τον οποίο θα χτυπήσει, είναι 10%.
Εάν το αυτοκίνητο κινείται με 50 χλμ./ώρα, η πιθανότητα θανάσιμου τραυματισμού του πεζού εκτοξεύεται στο 80%.
Για τον λόγο αυτό, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας στις κατοικημένες περιοχές θα κατέβει στα 30χλμ/ώρα.
4. Διασφάλιση της επιβολής και είσπραξης του προστίμου
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σε συνεργασία με τα Υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Προστασίας του Πολίτη και Οικονομικών έχει ξεκινήσει τον επανασχεδιασμό και την υλοποίηση με ηλεκτρονικά μέσα της διαδικασίας βεβαίωσης και είσπραξης των παραβάσεων του Κ.Ο.Κ.
Ο στόχος είναι διττός: ο τερματισμός του καθεστώτος της γενικευμένης πεποίθησης ατιμωρησίας και η αύξηση των εσόδων των ΟΤΑ.
Κάθε παραβάτης του ΚΟΚ θα γνωρίζει ότι θα πρέπει να καταβάλει το προβλεπόμενο πρόστιμο και η διοικητική διαδικασία θα έχει ως εξής:
1. Βεβαίωση και καταχώρηση των παραβάσεων του ΚΟΚ με ηλεκτρονικά μέσα
2. Πρόβλεψη ώστε η ευθύνη για παράβαση που επιβάλλεται απουσία του οδηγού (κάμερες, ραντάρ) να αποδίδεται στον ιδιοκτήτη του οχήματος
3. Δυνατότητα ηλεκτρονικής πληρωμής της παράβασης μέσω e banking ή ATM
4. Βεβαίωση της υπερήμερης οφειλής στο TAXIS
Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, τα πρόστιμα του Κ.Ο.Κ. έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα και αποτελούν πόρους των ΟΤΑ στην περιοχή των οποίων συντελέστηκε η παράβαση.
Προτείνεται η θεσμοθέτηση ενός Εθνικού Ταμείου Οδικής Ασφάλειας. Τα ποσά από τα πρόστιμα του ΚΟΚ θα εξακολουθούν να αποδίδονται υπέρ του οικείου ΟΤΑ, αλλά θα διασφαλίζεται ότι θα επενδύονται σε πολιτικές ενίσχυσης της οδικής ασφάλειας στο πλαίσιο υλοποίησης των ΣΒΑΚ.
Τα βασικά χαρακτηριστικά του ταμείου θα είναι:
1. Σύσταση νομικού προσώπου υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εσωτερικών με συμμετοχή εκπροσώπων των Υπουργείων Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών και της ΚΕΔΕ.
2. Το Ταμείο θα είναι ο βασικός μηχανισμός συλλογής των χρηματικών ποσών από τα πρόστιμα του ΚΟΚ. Θα κατανέμει τα ποσά στους Δήμους με βάση τη γεωγραφική κατανομή των προστίμων.
3. Οι Δήμοι θα δίνουν αναφορά στο Ταμείο για τις δράσεις οδικής ασφάλειας που υλοποιούν.
4. Το Ταμείο θα εγκαθιδρύσει μηχανισμό εποπτείας των δράσεων οδικής ασφάλειας στη βάση δεικτών επίτευξης/επίδοσης.
5. Θα παρέχει τεχνογνωσία και συμβουλευτικό ρόλο στους Δήμους
5. Καθιέρωση ηλεκτρονικής διαδικασίας για την παρακολούθηση των παραβάσεων του Κ.Ο.Κ.
Πρώτον, μέσω του ανασχεδιασμού του συστήματος, ο παραβάτης θα γνωρίζει ότι οι προβλεπόμενοι πόντοι θα καταγράφονται σε εύλογο χρόνο.
Δεύτερον, θα γίνει εφικτή η άμεση online ενημέρωση των οδηγών για την καταγραφή των παραβάσεών τους και των πόντων που έχουν στο point system.
Τρίτον, η Τροχαία θα έχει τη δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης για την οδηγική συμπεριφορά όλων των οδηγών.
Τέταρτον, θα αντλούνται στατιστικά στοιχεία για το είδος και τη συχνότητα της παραβατικότητας των Ελλήνων οδηγών.
